İstihkak davası, bir malın gerçek sahibinin kim olduğunu belirlemek amacıyla açılan hukuki bir davadır. Genellikle icra takipleri sırasında üçüncü bir kişinin mallarının haksız yere haczedilmesi durumunda gündeme gelir. Ayrıca, mülkiyet hakkı konusunda ihtilaf olduğunda da istihkak davası açılabilir.
Bu yazıda, istihkak davası nedir, hangi durumlarda açılır, dava süreci nasıl işler ve hukuki sonuçları nelerdir? gibi konuları detaylı bir şekilde ele alacağız.
İstihkak Davası Nedir?
📌 İstihkak davası, bir malın veya eşyanın gerçekte kime ait olduğunun belirlenmesi için açılan davadır.
Bu dava iki farklı durumda ortaya çıkabilir:
1️⃣ İcra takibinde istihkak davası
2️⃣ Mülkiyet hakkına dayalı istihkak davası
📌 Özetle: Eğer bir malın size ait olduğunu ancak başkası tarafından haksız yere kullanıldığını veya haczedildiğini düşünüyorsanız, istihkak davası açabilirsiniz.
İstihkak Davası Türleri
Türü | Açıklama | Yetkili Mahkeme |
---|---|---|
İcra Takibinde İstihkak Davası | Borçluya ait olduğu sanılarak haczedilen ancak aslında üçüncü bir kişiye ait olan mal için açılır. | İcra Mahkemesi |
Mülkiyet Hakkına Dayalı İstihkak Davası | Bir malın gerçek sahibinin belirlenmesi için açılır. | Asliye Hukuk Mahkemesi |
📌 Örnek:
- Bir şirketin borcu nedeniyle haciz işlemi yapıldığında, borçlunun ofisinde bulunan ancak üçüncü kişiye ait olan bilgisayarlar haczedilmişse, bu kişiler istihkak davası açarak mallarını geri alabilirler.
İstihkak Davasının Şartları
İstihkak davası açılabilmesi için şu şartlar gereklidir:
✅ Haksız yere bir mal haczedilmiş veya başkası tarafından kullanılıyor olmalıdır.
✅ Davacı, malın gerçek sahibi olduğunu kanıtlamalıdır.
✅ Eğer icra takibine bağlı istihkak davası açılacaksa, 7 günlük itiraz süresi içinde başvurulmalıdır.
İstihkak Davası Nasıl Açılır?
İstihkak davası açma süreci şu adımlardan oluşur:
1. Yetkili Mahkemeye Başvuru
- İcra hukuku ile ilgili istihkak davaları, İcra Mahkemesi’nde açılır.
- Mülkiyet hakkına dayalı istihkak davaları, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülür.
2. Dava Dilekçesinin Hazırlanması
- Dava dilekçesinde şu bilgiler yer almalıdır:
🔹 Davacının kimliği ve mal üzerindeki hakkı
🔹 Davalı kişinin mal üzerindeki tasarrufu
🔹 Malın hukuki durumu ve dayanak deliller
3. Delillerin Sunulması
- Mahkemeye şu deliller sunulabilir:
🔹 Tapu kaydı (taşınmazlar için)
🔹 Fatura ve satış belgeleri
🔹 Tanık beyanları ve bilirkişi raporları
4. Mahkemenin Kararı ve Uygulanması
- Eğer mahkeme davacının haklı olduğuna karar verirse, malın iadesine hükmedilir.
- Eğer icra takibine bağlı bir istihkak davasıysa, haciz kaldırılabilir.
İstihkak Davasında Süreler
📌 İcra takibinde istihkak davası açma süresi: 7 gündür.
📌 Mülkiyet ihtilaflarında istihkak davası açma süresi: 10 yıldır.
⚠️ Eğer istihkak davası açma süresi kaçırılırsa, hak kaybı yaşanabilir.
İstihkak Davasının Sonuçları
✔ Mahkeme, malın gerçek sahibini belirler.
✔ Eğer dava kazanılırsa, malın haczi kaldırılır veya mal iade edilir.
✔ Dava reddedilirse, haciz devam eder veya mal davalıya bırakılır.
📌 Eğer icra takibine bağlı istihkak davası reddedilirse, mal borçlunun borcuna karşılık satılabilir.
İstihkak Davası ile Mülkiyet Davası Arasındaki Farklar
Kriter | İstihkak Davası | Mülkiyet Davası |
---|---|---|
Amaç | Haksız yere el konulan malın iadesi | Mülkiyet hakkının kesin olarak belirlenmesi |
Yetkili Mahkeme | İcra Mahkemesi / Asliye Hukuk Mahkemesi | Asliye Hukuk Mahkemesi |
Süre | 7 gün (icra davalarında) | 10 yıl |
📌 Özetle: İstihkak davası, mülkiyet hakkının ihlal edilmesi durumunda açılırken, mülkiyet davası mal üzerindeki hakkın tescili için açılır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. İstihkak davası hangi durumlarda açılır?
- Bir mal haksız yere haczedildiğinde veya başka biri tarafından sahiplenildiğinde istihkak davası açılabilir.
2. İstihkak davası kazanılırsa ne olur?
- Mahkeme, haksız haczi kaldırır veya malın iadesine karar verir.
3. İstihkak davası için hangi belgeler gereklidir?
- Tapu kaydı, fatura, sözleşmeler, tanık beyanları ve bilirkişi raporları gibi deliller sunulmalıdır.
4. İstihkak davası açma süresi kaç gündür?
- İcra takibine bağlı istihkak davalarında süre 7 gündür.
- Mülkiyet ihtilaflarında ise 10 yıl içinde dava açılabilir.
5. İstihkak davası ne kadar sürer?
- İcra mahkemesinde görülen istihkak davaları 3-6 ay içinde sonuçlanabilir.
- Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki istihkak davaları ise 1-2 yıl sürebilir.
Sonuç
✅ İstihkak davası, bir malın gerçek sahibinin belirlenmesi için açılan hukuki bir davadır.
✅ İcra takibine bağlı istihkak davaları, haksız yere haczedilen malların iadesi için açılır.
✅ Mülkiyet ihtilaflarına dayalı istihkak davaları, taşınır veya taşınmaz malların kime ait olduğunu belirlemek için açılır.
✅ Mahkemeye sunulacak delillerin güçlü olması davanın kazanılmasını sağlar.
📌 Eğer mallarınıza haksız yere el konulduğunu düşünüyorsanız, istihkak davası açmak için hukuki destek alabilirsiniz.
Bir yanıt yazın