Boşanma, evlilik birliğinin hukuki olarak sona erdirilmesini sağlayan önemli bir süreçtir. Türk hukukunda boşanma davasının açılabilmesi için bazı hukuki sebeplerin varlığı şarttır. Bu sebeplerin net olarak bilinmesi, sürecin doğru ve sağlıklı şekilde yönetilmesini sağlar. Bu makalede, boşanma davasının açılmasını gerektiren hukuki sebepler ve süreçler ayrıntılı şekilde açıklanacaktır.
Boşanma Davasının Açılmasını Gerektiren Hukuki Sebepler
Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma sebepleri iki kategoride değerlendirilir: Özel boşanma sebepleri ve genel boşanma sebepleri.
Özel Boşanma Sebepleri
Türk Medeni Kanunu’nda açıkça belirtilmiş ve somut olarak tanımlanmış sebeplerdir. Bunlar:
1. Zina (Aldatma)
Eşlerden birinin evlilik dışı ilişki yaşaması halinde, diğer eş zina nedeniyle boşanma davası açabilir. Zina sebebiyle dava açma hakkı, olayın öğrenilmesinden itibaren 6 ay, her hâlükârda zina eyleminden itibaren 5 yıl içinde kullanılmalıdır.
2. Hayata Kast, Pek Kötü Muamele veya Onur Kırıcı Davranış
Eşlerden biri diğer eşin hayatına kasteder, fiziksel veya psikolojik şiddet uygular, onur kırıcı davranışlarda bulunursa, mağdur olan eş dava açabilir.
3. Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme
Eşlerden biri yüz kızartıcı suç işler ya da toplumda kabul edilmeyecek şekilde haysiyetsiz bir yaşam sürerse, diğer eş boşanma davası açma hakkına sahiptir.
4. Terk
Eşlerden biri, haklı bir sebep olmaksızın ortak yaşamı terk ederse ve en az 6 ay süreyle dönmezse, diğer eş ihtarname çekerek boşanma davası açabilir.
5. Akıl Hastalığı
Tedavi edilemeyecek nitelikteki akıl hastalığı sebebiyle evlilik birliğinin devamının mümkün olmadığı durumlarda boşanma davası açılabilir.
Genel Boşanma Sebepleri
Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması (Şiddetli Geçimsizlik)
Evlilik birliği, taraflar için ortak hayatın sürdürülmesini imkânsız hâle getirecek derecede temelinden sarsılmışsa, genel sebebe dayanarak boşanma davası açılabilir. Mahkeme, eşlerin kusur oranını inceleyerek karar verir.
Anlaşmalı Boşanma
Taraflar, boşanmanın tüm sonuçlarında (velayet, nafaka, mal paylaşımı gibi) uzlaşırsa, anlaşmalı boşanma davası açabilir. Evlilik en az bir yıl sürmüş olmalıdır.
Boşanma Davası Açma Süreci
Boşanma davası açılırken aşağıdaki süreç takip edilir:
Dilekçe Hazırlanması ve Başvuru
Dava dilekçesinde boşanma sebebi, talepler (velayet, nafaka, mal paylaşımı vs.) ve varsa deliller açıkça belirtilir. Bu dilekçe, yetkili aile mahkemesine sunulur.
Harç ve Masrafların Ödenmesi
Başvuru sırasında dava harcı ve gider avansı yatırılır. Bu ödemeler yapılmadan dava süreci başlamaz.
Tebligat ve Savunma
Mahkeme, dilekçeyi karşı tarafa tebliğ eder. Karşı tarafın dilekçeye cevap verme süresi 2 haftadır.
Ön İnceleme ve Delillerin Değerlendirilmesi
Ön inceleme duruşmasında mahkeme, tarafların sunduğu delilleri ve anlaşmazlık konularını değerlendirir.
Tanık ve Bilirkişi Dinlenmesi
Mahkeme, tarafların belirlediği tanıkları ve gerektiğinde bilirkişileri dinler.
Karar ve Sonuç
Tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda mahkeme, boşanma kararını verir. Bu kararla birlikte velayet, nafaka ve mal paylaşımı gibi hususlar da belirlenir.
Boşanma Davasının Hukuki Sonuçları
Boşanma kararının verilmesiyle birlikte aşağıdaki hukuki sonuçlar ortaya çıkar:
- Evlilik birliği sona erer.
- Nafaka ve tazminat yükümlülükleri belirlenir.
- Çocukların velayet durumu kararlaştırılır.
- Mal paylaşımı yapılır ve evlilik süresince edinilen mallar taraflar arasında paylaştırılır.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
- Boşanma davası açmak için hangi mahkemeye başvurmalıyım?
Yetkili Aile Mahkemesine başvurulmalıdır. - Aldatma nedeniyle dava açma süresi ne kadardır?
Zinanın öğrenilmesinden itibaren 6 ay, her durumda zina tarihinden itibaren 5 yıl içinde dava açılmalıdır. - Evlilik birliği temelinden sarsıldıysa hangi boşanma sebebi ile dava açılır?
Genel boşanma sebebi olan “şiddetli geçimsizlik” gerekçesiyle dava açılır. - Anlaşmalı boşanmak için evlilik kaç yıl sürmeli?
En az bir yıl sürmüş olması gereklidir. - Eşimin evden gitmesi boşanma sebebi midir?
Evet, haklı sebep olmaksızın 6 ay evi terk etmek boşanma sebebidir. - Akıl hastalığı durumunda boşanma davası açılabilir mi?
Evet, tedavi edilemeyen ve evlilik birliğini sürdüremeyecek nitelikteki akıl hastalığı durumunda dava açılabilir. - Suç işleyen eşe karşı boşanma davası açılabilir mi?
Evet, eşin yüz kızartıcı suç işlemesi boşanma sebebidir. - Boşanma davasında nafaka talep etmek zorunlu mu?
Zorunlu değildir ancak ekonomik mağduriyet varsa talep edilmesi mümkündür. - Velayet her zaman anneye mi verilir?
Velayet çocuğun üstün yararına göre belirlenir, otomatik olarak anneye verilmez. - Boşanma kararı ne zaman kesinleşir?
Mahkeme kararına itiraz edilmezse veya istinaf süreci tamamlanınca karar kesinleşir.
Bir yanıt yazın